Có nên cho bé bú nằm là một câu hỏi phổ biến mà nhiều bậc cha mẹ tự hỏi. Việc lựa chọn tư thế cho con bú không chỉ ảnh hưởng đến sự thoải mái của mẹ mà còn liên quan đến an toàn của bé. Bài viết này sẽ xem xét các khía cạnh khác nhau của việc cho bé bú nằm, bao gồm cả những lợi ích tiềm năng và những rủi ro cần lưu ý để các mẹ có thể đưa ra quyết định phù hợp!
Lợi ích khi cho bé bú nằm
Tư thế bú nằm mang đến nhiều ưu điểm đáng kể cho cả mẹ và bé. Đây là lý do tại sao nhiều mẹ bỉm sữa thường xuyên cân nhắc phương pháp này.
Giảm áp lực cho mẹ sau sinh
Việc ngồi thẳng lưng để cho con bú gây đau đớn, đặc biệt là sau ca sinh mổ. Việc nằm nghiêng khi cho bé bú nằm giúp giảm áp lực lên vết mổ, đồng thời cho phép cơ thể được thư giãn tối đa. Nhiều mẹ bỉm đã chia sẻ rằng tư thế này giúp họ có thể nghỉ ngơi trong khi vẫn đảm bảo con được bú đủ sữa.
Thuận tiện cho việc bú đêm
Không có gì tệ hơn việc phải ngồi dậy hoàn toàn vào lúc 2 giờ sáng để cho bé bú. Với tư thế bú nằm, các mẹ có thể dễ dàng cho bé bú mà không cần trở dậy hoàn toàn. Ngoài ra, một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng bé được bú trong tư thế nằm vào ban đêm có thể ngủ lại nhanh hơn 20% so với bé bú ở tư thế khác.
Hữu ích cho những bé có nhu cầu đặc biệt
Với những bé có hệ tiêu hóa nhạy cảm hoặc hay bị trào ngược, tư thế bú nằm đôi khi lại là giải pháp tốt nhất. Khi bé được đặt ở góc nghiêng nhẹ, trọng lực có thể giúp giảm áp lực lên dạ dày và hạn chế trào ngược.
Nhược điểm và những rủi ro khi cho bé bú nằm
Mặc dù có nhiều lợi ích, việc cho bé bú nằm cũng tiềm ẩn không ít rủi ro mà các bậc phụ huynh cần nắm rõ.
Nguy cơ sặc sữa cao hơn
Khi bé nằm, dòng sữa có thể chảy quá nhanh và gây khó khăn cho bé trong việc kiểm soát. Thống kê cho thấy khoảng 15% các trường hợp sặc sữa ở trẻ sơ sinh có liên quan đến tư thế bú nằm không đúng cách. Đây là con số không nhỏ và đáng để chúng ta lưu tâm.
Khả năng bị nhiễm trùng tai giữa
Một điều ít người biết là tư thế bú nằm có thể tăng nguy cơ viêm tai giữa ở trẻ nhỏ. Điều này xảy ra khi sữa có thể di chuyển ngược lên ống tai qua ống Eustachian, tạo môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển.
Bác sĩ nhi khoa Nguyễn Minh Hà cho biết: “Tôi thường xuyên gặp các trường hợp viêm tai giữa ở trẻ nhỏ bú nằm thường xuyên, đặc biệt là khi bé ngủ thiếp đi trong lúc bú.”
Khó kiểm soát lượng sữa bé bú
Khi cho bé bú nằm, các mẹ thường khó theo dõi lượng sữa mà bé đã tiêu thụ. Điều này có thể dẫn đến tình trạng bé bú không đủ hoặc quá nhiều, ảnh hưởng đến quá trình tăng cân của bé.
Tư thế bú nằm an toàn cho mẹ và bé
Để giảm thiểu rủi ro khi cho bé bú nằm, việc nắm vững các tư thế an toàn là vô cùng quan trọng.
Tư thế nằm nghiêng đối diện
Đây là tư thế được nhiều chuyên gia khuyến khích nhất khi cho bé bú nằm. Mẹ nằm nghiêng trên một bề mặt phẳng, sử dụng gối hỗ trợ cho lưng và đầu. Bé được đặt nằm nghiêng đối diện với mẹ, đầu hơi cao hơn thân người.
Điểm quan trọng nhất là phải đảm bảo đầu bé cao hơn cơ thể một chút để giảm nguy cơ sặc sữa. Một chiếc gối nhỏ đặt sau lưng mẹ giúp duy trì tư thế nằm nghiêng và một chiếc gối khác có thể đặt giữa hai đầu gối để tăng sự thoải mái.
Tư thế nằm ngửa – cần thận trọng
Tư thế này không được khuyến khích nhiều nhưng vẫn có thể sử dụng trong một số trường hợp. Mẹ nằm ngửa, bé nằm sấp trên ngực mẹ. Điều quan trọng là luôn giữ đầu bé cao hơn cơ thể và quan sát kỹ trong suốt quá trình bú.
Tuy nhiên, mẹ không nên áp dụng tư thế này nếu cảm thấy quá mệt hoặc có nguy cơ ngủ quên, vì điều đó có thể gây nguy hiểm cho bé.
Cách giảm thiểu nguy cơ sặc sữa khi cho bé bú nằm
Việc cho bé bú nằm an toàn đòi hỏi một số kỹ thuật đặc biệt để giảm thiểu rủi ro.
Kỹ thuật ngậm bắt vú đúng cách
- Để tránh sặc sữa, việc bé ngậm vú đúng cách là vô cùng quan trọng. Miệng bé cần mở rộng, ngậm sâu quãng vú, không chỉ ngậm đầu núm vú.
- Cằm bé nên chạm vào vú mẹ, môi dưới hướng ra ngoài. Khi bé ngậm đúng, bạn sẽ thấy má bé phồng lên và xẹp xuống theo nhịp điệu đều đặn, và không có tiếng tách tách.
Kiểm soát dòng sữa hiệu quả
Một số mẹ có dòng sữa quá mạnh, làm tăng nguy cơ bé bị sặc. Trong trường hợp này, bạn có thể thử nghiệm:
- Vắt bớt sữa trước khi cho bé bú để giảm áp lực ban đầu
- Áp dụng kỹ thuật “ngắt quãng” – cho bé bú tạm ngừng sau vài phút để nuốt sữa
- Điều chỉnh góc nghiêng của cơ thể để làm chậm dòng sữa
Vỗ ợ hơi đúng cách sau khi bú
Sau khi bé bú xong, việc vỗ ợ hơi là bước không thể thiếu để phòng tránh sặc sữa. Bế bé thẳng đứng, tựa đầu bé lên vai mẹ và nhẹ nhàng vỗ hoặc xoa tròn lưng bé.
Giữ bé ở tư thế thẳng đứng ít nhất 15 phút sau khi bú giúp giảm đáng kể nguy cơ trào ngược và sặc sữa.
Cách xử lý khi bé bị sặc sữa
Dù cẩn thận đến đâu, tình huống bé bị sặc sữa vẫn có thể xảy ra. Việc biết cách xử lý nhanh chóng là kỹ năng sống còn mà mọi phụ huynh cần nắm vững.
Nhận biết dấu hiệu bé bị sặc
Bé bị sặc sữa thường có các biểu hiện như:
- Ho sặc sụa hoặc nấc liên tục
- Khó thở, thở nhanh hoặc thở gấp
- Khuôn mặt đỏ hoặc tím tái
- Sữa trào ra từ miệng hoặc mũi
- Bé có vẻ hoảng sợ hoặc bất an
Các bước sơ cứu cơ bản
Khi bé có dấu hiệu sặc sữa, hãy thực hiện ngay các bước sau:
- Dừng bú ngay lập tức
- Bế bé nằm sấp trên cánh tay, đầu bé thấp hơn người một chút
- Dùng lòng bàn tay vỗ nhẹ vào lưng bé từ 3-5 cái
- Nếu bé vẫn sặc, xoay bé nằm ngửa trên đùi, đầu thấp hơn thân người và ấn ngực bé nhẹ nhàng
- Lau sạch sữa trong miệng và mũi bé
Khi nào cần đến bệnh viện ngay
Hãy đưa bé đến bệnh viện ngay lập tức nếu:
- Bé vẫn tiếp tục khó thở sau khi sơ cứu
- Da bé chuyển sang màu xanh hoặc tím
- Bé có vẻ lờ đờ, mất tỉnh táo
- Bé ngưng thở, dù chỉ trong giây lát
Kết luận
Câu hỏi “có nên cho bé bú nằm” không có câu trả lời duy nhất cho mọi gia đình. Mỗi mẹ, mỗi bé đều có những nhu cầu và điều kiện khác nhau. Tư thế bú nằm mang lại nhiều lợi ích như giảm áp lực cho mẹ và thuận tiện vào ban đêm, nhưng cũng tiềm ẩn những rủi ro không thể xem nhẹ như nguy cơ sặc sữa và nhiễm trùng tai. Crecerencristo khuyến khích các bậc phụ huynh cần nắm vững các kỹ thuật an toàn, biết cách xử lý tình huống khẩn cấp và luôn tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế nếu có thắc mắc.
